Veerkracht
min. leestijd

Zo pak je slechte gewoontes aan

Buiten je comfortzone ligt de plek waar ‘the magic happens’, zo klinkt het overal. Waarom rennen we daar dan niet allemaal als de wiedeweerga naartoe? Omdat ons brein en ons ego houden van vaste gewoontes en routines, zegt life- en lovecoach Amélie Gartner. Maar dat betekent niet dat het onmogelijk is om jezelf nieuwe gewoontes aan te leren. Deze blog geeft inzicht en tips. 

Sluit je ogen en denk terug aan deze ochtend. Wat was het eerste wat je deed nadat je je ogen had geopend? Een douche nemen? Koffiezetten? Het nieuws checken op je smartphone? En in hoeverre verschilde deze ochtend van elke andere? De kans is groot dat je gisteren vrijwel hetzelfde deed en de dag voordien ook. En dat geldt niet alleen voor de ochtenden 

Ingebouwde routines

De hele dag door vallen er vaste patronen te ontdekken in onze handelingen. Die ingebouwde routines geven ons brein rust. Ze ontlasten ons denken. Steve Jobs, de oprichter van Apple, stond erom bekend elke dag dezelfde outfit te dragen. Een zwarte trui met rolkraag en een jeans. Dat deed hij om zijn ‘decision fatigue’ of ‘beslissingsvermoeidheid’ te verminderen. 

Steve Jobs en zijn outfit zijn een mooi voorbeeld van waar de New York Times-bestseller ‘The Power of Habit’ van de Amerikaanse onderzoeker Charles Duhigg over gaat. Hij beschrijft hoe het brein tijdens het uitvoeren van een routinetaak in staat is zichzelf bijna volledig uit te schakelen. En dat is een groot voordeel, want zo houd je mentale ruimte over voor belangrijkere dingen. Wie weet welke baanbrekende ideeën heeft Jobs ooit gekregen tijdens het aantrekken van zijn vertrouwde jeans? 

Twintig dagen zonder klagen

Uit meerdere onderzoeken in binnen- en buitenland kwam naar voren dat tot liefst 50% van alles wat we doen, gezien kan worden als een gewoonte of routine. Vaak zelfs zonder dat we het doorhebben, doen we ontzettend veel op automatische piloot.  

Volgens Amélie Gartner is het ons brein dat ons voor de gek houdt. Dat houdt namelijk heel erg van routine, herhaling, veiligheid en alles wat bekend is. Door het nemen van risico’s tot een minimum te beperken, bevinden we ons immers op veilig terrein, wat ons dan weer meer kans geeft op een langer leven. Die veiligheid maakt de comfortzone zo aantrekkelijk 

Daarnaast toont neurowetenschappelijk onderzoek aan dat ons ‘gewoontegedrag’ en ons ‘beslissingsgedrag’ worden aangestuurd door verschillende delen van onze hersenen. Wil je dus een gewoonte doorbreken, dan moet je een ander deel van je hersenen aanspreken. En dat is niet altijd evident. Zeker naarmate we ouder worden, wordt dat moeilijker, omdat we onze gewoontes vaak al tientallen jaren hanteren.  

Ook de Britse psycholoog Jeremy Dean deed onderzoek naar gewoontegedrag. De resultaten van zijn onderzoek bundelde hij in het beroemde boek ‘Making habits, breaking habits’. Dean volgde 96 personen die hun gedrag probeerden te veranderen en ontdekte dat het zo’n twintig dagen duurt om van een nieuwe handeling een gewoonte te maken. Toch als het gaat om een makkelijke aanpassing, zoals elke dag een glas water drinken na het ontbijt. Moeilijkere handelingen, denk aan sportieve uitdagingen, duren veel langer. Jezelf de gewoonte aanleren om elke dag tien minuten te gaan lopen bijvoorbeeld zou oplopen tot vijftig dagen. 

In zes stappen naar een nieuwe routine

Kortom: routine is handig in veel gevallen, maar kan ook nefast zijn. Want wat als de gewoontes die we kennen ons niet langer dienen? Omdat ze saai, eentonig en vermoeiend zijn? Of zelfs ronduit ongezond? Het is niet omdat roken een gewoonte is geworden, dat het goed voor je is. Of dat het compleet onhaalbaar is om een sportiever leven te leiden, omdat het nu eenmaal geen deel uitmaakt van je dagelijkse routine. 

 Wil je er dus toch eens naartoe, naar die plek waar ‘the magic happens’? Waar nieuwe gewoontes je leven aangenamer, gezonder en productiever maken? Dan zijn dit alvast de zes eerste stappen die je kan zetten: 

1. Maak de nieuwe gewoonte zo concreet mogelijk
Dus niet: ‘ik wil meer sporten’, maar wel: ‘Elke ochtend na het ontbijt ga ik 15 minuten lopen.’
2. Ga op zoek naar een routine die je een goed gevoel geeft
Denk aan zaken die je lichaam en je brein opladen. Meditatie, schrijven, bewegen, visualisatie…
3. Kijk naar wat er onder je gewoonte zit
Stel jezelf de vraag: welke behoefte probeer ik met deze gewoonte te vervullen? Charles Duhigg van ‘The Power of Habit’ omschreef in zijn boek hoe achter zijn eigen gewoonte van koekjes eten in de bedrijfscafetaria eigenlijk de behoefte aan sociaal contact schuilging. Dus zette hij meer in op het ontplooien van dat sociale contact en liet hij het koekje weg.
4. Vervang een oude gewoonte door een nieuwe
Het is veel lastiger om te stoppen met iets dan het te vervangen door iets nieuws. Leg een stuk fruit klaar op de plek waar je sigaretten of snoepgoed lagen. Zo kan je er meteen naar grijpen wanneer je dreigt te vervallen in je oude gewoonte.
5. Meet je veranderingen
Houd je progressie bij. Schrijf op wanneer het goed gaat, maar ook wanneer je weer in je oude gewoontes hervalt. Zo krijg je inzicht in je groeiproces en je valkuilen.
6. Wees niet te streng voor jezelf
Verwacht niet dat je in één klap meerdere gewoontes kan afleren en nieuwe kan aanleren. Door elke dag slechts 1% van je dagelijkse routine te veranderen en dat een jaar lang vol te houden, zal je levensstijl exponentieel toenemen. Klein begonnen, is half gewonnen. Of hoe ging dat spreekwoord ook alweer…?

Over Amélie

Amélie Gartner is gediplomeerd life coach, love coach en therapeute. Ze begeleidt vrouwen op verschillende vlakken: van weer dichter bij zichzelf komen, relatieproblematieken tot persoonlijke groei. Haar praktijkruimte ligt in Brussel.

Overzicht
Vragen, opmerkingen of tips voor Fit & Vol Pit? We horen het graag!
Contactformulier
Meer over bewegen, voeding, relaties, veerkracht en vrije tijd?
Er staan behapbare tips voor je klaar!

Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief en ontvang meer Fit & Vol Pit in je mailbox

Nieuwsbrief - popup
Je ontbijtgewoontes
opkrikken?
var button = document.querySelector('.js-overlay-toggle, #menu-item-519'), iframeWin = document.getElementById("ivox-embed").contentWindow; var getCookie = function(cname) { var name = cname + "=", decodedCookie = decodeURIComponent(document.cookie), ca = decodedCookie.split(';'); for (var i = 0; i < ca.length; i++) { var c = ca[i]; while (c.charAt(0) === ' ') { c = c.substring(1); } if (c.indexOf(name) === 0) { return c.substring(name.length, c.length); } } return false; } button.addEventListener('click', function() { var cookie = getCookie('cmplz_statistics') if (cookie === 'allow') { iframeWin.postMessage("analyticsYes", "*"); } else if (cookie === 'deny') { iframeWin.postMessage("analyticsNo", "*"); } });